برای دفع سنگ کلیه چه بخوریم؟

کلیه یکی از اندام‌های داخلی و حیاتی بدن است که اهمیت بسیاری در دفع مواد زاید و حفظ تعادل در الکترولیت‌های خون دارد؛ هم‌چنین می‌‌تواند هورمون‌های مهمی را برای بدن انسان تولید کند. ساختار کلیه‌ به‌صورت دو اندام لوبیایی شکل است و اندازه هر کدام از آن‌ها با یک دست مشت برابری می‌کند. این اعضای حیاتی در دو طرف ستون فقرات و در انتهای قفسه سینه قرار دارند. به طور کلی یک کلیه سالم در هر دقیقه حدود نصف استکان خون را تصفیه می‌کند و مواد زائد و آب اضافی را برای ساخت ادرار به‌ کار می‌گیرد. در ادامه این مطلب، شما را با بیماری سنگ کلیه و راه‌های دفع سنگ کلیه آشنا می‌کنیم. سپس با معرفی رژیم غذایی مناسب برای سنگ کلیه، به شما کمک خواهیم کرد تا بتوانید بیماری خود را به راحتی درمان کنید.

ابتدا بهتر است کمی با وظایف کلیه‌ها در بدن آشنا و از اهمیت این عضو بدن کاملا آگاه شوید؛ کلیه‌ها مواد زاید و مایعات اضافی را از بدن دفع می‌کنند و اسیدی که توسط سلول‌های بدن تولید شده است را حذف می‌کند تا تعادل طبیعی و سالمی از آب، نمک‌ها و مواد معدنی همچون سدیم، کلسیم، فسفر و پتاسیم در خون شما حفظ شود.

بدون برقراری این تعادل، اعصاب و ماهیچه‌ها و سایر بافت‌های بدن ممکن است نتوانند به طور طبیعی و به درستی کار کنند. همچنین کلیه‌ها در بدن هورمون‌هایی تولید می‌کنند که به کنترل فشار خون، تولید گلبول قرمز و حفظ سلامت و استقامت استخوان‌ها کمک خواهد کرد.

این اعضای حیاتی نیازمند رسیدگی و مراقبت هستند و مشکلاتی از قبیل سنگ کلیه آن‌ها را تهدید می‌کند. جالب است بدانید سالانه بیش از نیم میلیون نفر به دلیل مشکلات سنگ کلیه به اورژانس مراجعه می‌کنند و به‌طور میانگین از هر ده نفر یک نفر در طول زندگی خود دچار سنگ کلیه می‌شود. خطر ابتلا به سنگ کلیه در مردان حدود 11 درصد و در زنان 9 درصد تخمین‌ زده می‌شود و جالب است بدانید که سایر بیماری‌ها مانند فشارخون بالا، دیابت و چاقی ممکن است خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهند.

نشانه‌های سنگ کلیه

اگر احساس درد شدید در ناحیه پهلو، پشت و زیر دنده‌ها دارید و یا اگر درد به قسمت تحتانی شکم و کشاله ران می‌رسد یا به شکل یک موج می‌آید و شدت آن در نوسان است، ممکن است سنگ کلیه داشته باشید. اگر موقع ادرار احساس درد یا سوزش دارید یا اگر رنگ ادرار شما صورتی، قرمز یا قهوه‌ای شده و بوی بد و تندی دارد هم احتمال ابتلا به سنگ کلیه در شما وجود دارد.

علاوه بر این‌ها احساس نیاز مداوم به ادرار کردن، دفع ادرار بیش‌تر از حد معمول یا ادرار کردن در مقادیر کم، حالت تهوع و استفراغ و همین‌طور تب و لرز هم از دیگر علائم سنگ کلیه هستند.

اکثر افراد مبتلا به سنگ کلیه، در ادرار خود خون مشاهده می‌کنند. اصطلاح پزشکی برای این وضعیت هماچوری است. در این شرایط ممکن است ادرار صورتی یا قرمز به نظر برسد و در برخی افراد هم ممکن است خون تا زمانی که نمونه ادرار زیر میکروسکوپ بررسی نشود قابل مشاهده و تشخیص نباشد هم‌چنین اگر سنگ کلیه داشته باشید ممکن است درد شدیدی را تجربه کنید که به طور متناوب به دلیل اسپاسم کلیه در هنگام تلاش برای از بین بردن سنگ از بدن ایجاد می‌شود. این درد ممکن است شبیه به کشیدگی عضلات پشت باشد. انتظار داشته باشید حدود یک تا چهار بار در ساعت اسپاسم را تجربه کنید تا زمانی که سنگ وارد حالب شما شود. البته این حرکت سنگ ممکن است با علائمی مانند درد شدید در دو طرف کمر، خون در ادرار، دردی مبهم و درد معده ای که از بین نمی‌رود، تب و لرز و بسیاری موارد دیگر همراه باشد.

بهترین مواد و خوراکی ها برای دفع سنگ کلیه

به طور کلی نوشیدن زیاد مایعات مخصوصا آب سالم و بدون املاح، بخش مهمی از روند دفع سنگ کلیه و جلوگیری از تشکیل سنگ‌های جدید است. آب نه‌ تنها به دفع مواد زائد بدن، بلکه به حرکت دادن سنگ‌ها در دستگاه ادراری نیز کمک می‌کند. در این ادامه این مطلب به موضوع رژیم غذایی برای سنگ کلیه می‌پردازیم و ترکیبات طبیعی مناسب در این خصوص را بررسی می‌کنیم.

آب و مایعات
کم آبی بدن را می‌توان مهم‌ترین و بزرگ‌ترین عامل خطر تشکیل سنگ کلیه دانست. موضوع کم آبی بدن را می‌توانید از رنگ ادرار خود تشخیص دهید. یکی از نکات مهم تغذیه در دفع سنگ کلیه نوشیدن مقدار کافی آب است. زمانی که آب به مقدار فراوان نوشیده شود احتمال جابه‌جا شدن و حرکت سنگ در مسیر ادراری افزایش می‌یابد. سعی کنید روزانه ۸ تا ۱۲ لیوان آب بنوشید. حتی پس از دفع سنگ نیز باید این روند ادامه‌دار باشد تا از رسوب مواد معدنی و تشکیل سنگ‌های جدید پیش‌گیری شود.

آب لیمو
یکی از بهترین اقداماتی که می‌توانید برای سلامتی خود انجام دهید این است که هرزگاهی چند قطره لیموی تازه به لیوان حاوی آب چکانده و سپس میل کنید. لیمو در تغذیه و دفع سنگ کلیه نقش زیادی دارد، زیرا حاوی سیترات است و از تشکیل سنگ‌های کلسیمی جلوگیری می‌کند. همچنین سیترات قادر است که سنگ‌های کوچک تشکیل‌شده را از بین ببرد و دفع آن‌ها را تسریع نماید. از مزایای دیگر آب‌ لیمو می‌توان به مهار رشد باکتری‌ها، تأمین ویتامین C بدن و تقویت سیستم ایمنی اشاره نمود.

سرکه سیب
در تحقیقات معتبر پزشکی بار‌ها اثر سرکه سیب مورد بررسی قرار گرفته است و تاثیر آن بر دفع سنگ کلیه تایید شده است. سرکه سیب یکی از منابع غنی از اسید استیک است که در دفع سنگ کلیه تاثیر زیادی دارد. سرکه سیب در حل شدن سنگ‌های کلیه تاثیر قابل‌ توجهی دارد و می‌تواند به‌ خوبی سیستم ادراری از جمله کلیه‌ها را شستشو داده و به کاهش علائم سنگ کلیه نظیر درد کمک کند.

آب کرفس
طبق تحقیقات، بسیاری از متخصصین و محققان بر این باورند که آب کرفس قادر است سمومی که باعث تشکیل شدن سنگ‌های کلیه می‌شوند را از بدن دفع کند. هم‌چنین کرفس به شستشو دادن سیستم ادراری و حرکت آسان‌تر سنگ‌های ادرار کمک می‌کند. البته اگر فشار خونشان پایین است و یا مشکل انعقاد خون دارید و یا عمل جراحی در پیش دارید و یا از داروهایی مانند دارو‌های آرام‌بخش، لووتیروکسین، ایزوترتینوئین، لیتیوم استفاده می‌کنید نوشیدن آب کرفس توصیه نمی‌شود.

خوراک لوبیا
خوراک لوبیا یک غذای سنتی است که در کشور ما نیز محبوبیت زیادی دارد. این غذا در بهبود کلی سلامت کلیه بسیار مفید است و به حل شدن و دفع سنگ‌ها کمک می‌کند. علاوه بر خوراک لوبیا، می‌توان آب خوراک لوبیا را نیز در طول روز در چند نوبت میل کنید.

منبع : گهر